คาร์โบไฮเดรต (Carbohydrate)

คาร์โบไฮเดรต Carbohydrate แหล่งพลังงานสำคัญในชีวิตของเรา

คาร์โบไฮเดรต (Carbohydrate) เป็นสารอินทรีย์ที่เป็นแหล่งพลังงานสำคัญในชีวิต สุขภาพ ของมนุษย์และสิ่งมีชีวิตทั่วไป สารนี้มีบทบาทสำคัญในกระบวนการสร้างพลังงานและเป็นส่วนสำคัญของโครงสร้างเคมีของเซลล์ทุกชนิด ในบทความนี้เราจะสำรวจความสำคัญของคาร์โบไฮเดรตในชีวิตมนุษย์และสิ่งมีชีวิตทั่วไป รวมถึงกระบวนการทางชีววิทยาของมันและบทบาทในการรักษาสมดุลทางชีวเคมีของโลก

คาร์โบไฮเดรตคืออะไร?

คาร์โบไฮเดรต คือ เป็นสารอินทรีย์ คาร์โบไฮเดรต ประกอบด้วย คาร์บอน (Carbon: C) และไฮโดรเจน (Hydrogen: H) โดยส่วนใหญ่ นอกจากนี้ คาร์โบไฮเดรตยังมีอะตอมออกซิเจน (Oxygen: O) และถ้ามีนอกจากนี้ ก็อาจมีไนโตรเจน (Nitrogen: N) หรือธาตุอื่น ๆ ร่วมประกอบด้วย แม้ว่าคาร์โบไฮเดรตจะมีสารต่าง ๆ ส่วนประกอบ แต่มีโครงสร้างพื้นฐานที่คล้ายกัน คือ มีสายโบนด์คาร์บอน-คาร์บอน (C-C) และสายโบนด์คาร์บอน-ไฮโดรเจน (C-H) ที่เชื่อมต่อกัน

บทบาทของคาร์โบไฮเดรตในชีวิตมนุษย์

1. แหล่งพลังงานหลัก

คาร์โบไฮเดรตเป็นแหล่งพลังงานหลักของร่างกายมนุษย์ ผ่านกระบวนการเผาไหม้คาร์โบไฮเดรตในเซลล์เรา ที่เรียกว่า “กระบวนการเมโตบอลิซึม” (Metabolism) และผลิตพลังงานในรูปของแอดีโนไซน์ที่สามารถใช้ในกิจกรรมทุกชนิด เช่น การเคลื่อนไหว การเป็นอยู่ และกระบวนการชีวเคมีที่ต้องการพลังงาน

2. โครงสร้างของเซลล์

คาร์โบไฮเดรตเป็นส่วนสำคัญของโครงสร้างเซลล์ทุกชนิด แม้ว่าเซลล์จะมีโครโมโลคูลอื่น ๆ อีกมาก แต่คาร์โบไฮเดรตเป็นส่วนที่ช่วยกำหนดโครงร่างพื้นฐานและให้ความสมดุลในเรื่องของกระบวนการเคมีในเซลล์

3. การเกิดใหม่และการเจริญเติบโต

คาร์โบไฮเดรตเป็นส่วนสำคัญในกระบวนการเกิดใหม่ของเซลล์และการเจริญเติบโตของอวัยวะและร่างกาย สารพลังงานที่เราได้จากอาหารที่รับประทานจะถูกใช้ในการสร้างเนื้อเยื่อใหม่และรักษาสุขภาพ

ประเภทของคาร์โบไฮเดรต

คาร์โบไฮเดรตสามารถจำแนกตามขนาดของโมเลกุลได้เป็น 3 ประเภท ได้แก่

1.มอโนแซ็กคาไรด์ (Monosaccharide) เป็นคาร์โบไฮเดรตที่มีขนาดโมเลกุลเล็กที่สุด ไม่สามารถทำการไฮโดรไลซ์ ให้เล็กลงได้อีก เป็นกลุ่มของน้ำตาลโมเลกุลเชิงเดี่ยว มีคาร์บอนในโมเลกุลตั้งแต่ 3 ถึง 10 อะตอม ที่พบมากที่สุดในธรรมชาติ ได้แก่ น้ำตาลกลูโคส ฟรุกโทส และกาแล็กโทส เป็นต้น

2.ไดแซ็กคาไรด์ (Disaccharide) เป็นคาร์โบไฮเดรตที่โมเลกุลประกอบด้วยมอโนแซ็กคาไรด์ 2 โมเลกุล ซึ่งอาจ เป็นชนิดเดียวกันหรือต่างชนิดกันก็ได้ ตัวอย่างเช่น น้ำตาลซูโครส มอลโทส และแล็กโทส เป็นต้น

3.พอลิแซ็กคาไรด์ (Polysaccharide) เป็นคาร์โบไฮเดรตที่โมเลกุลประกอบด้วยมอโนแซ็กคาไรด์ 3 โมเลกุลขึ้นไปรวมตัวกันด้วยพันธะไกลโคซิดิก ตัวอย่างเช่น แป้ง ไกลโคเจน และเซลลูโลส เป็นต้น

ประเภทของมอโนแซ็กคาไรด์

มอโนแซ็กคาไรด์สามารถแบ่งตามหมู่ฟังก์ชัน (Function group) ได้เป็น 2 ประเภท ได้แก่

• อัลดีไฮด์ หมู่ฟังก์ชันเป็นหมู่อัลดีไฮด์ (-CHO) ตัวอย่างเช่น กลูโคส ฟรักโทส และกาแล็กโทส เป็นต้น
• คีโตน หมู่ฟังก์ชันเป็นหมู่คีโตน (-CO-) ตัวอย่างเช่น ดิไฮโดรกลูโคส และแมนโนส เป็นต้น

ประเภทของไดแซ็กคาไรด์

ไดแซ็กคาไรด์สามารถแบ่งตามชนิดของมอโนแซ็กคาไรด์ที่ประกอบขึ้นเป็นโมเลกุลได้ ได้เป็น 2 ประเภท ได้แก่

• อลิซามิโน ประกอบด้วยมอโนแซ็กคาไรด์ชนิดเดียวกัน 2 โมเลกุล ตัวอย่างเช่น ซูโครส (กลูโคส + ฟรุกโทส) และมอลโทส (กลูโคส + กลูโคส) เป็นต้น
• ไดแซ็กคาไรด์ผสม ประกอบด้วยมอโนแซ็กคาไรด์ชนิดต่าง 2 โมเลกุล ตัวอย่างเช่น แล็กโทส (กลูโคส + กาแล็กโทส) และราฟฟิโนส (กลูโคส + กาแล็กโทส + ฟรุกโทส) เป็นต้น

ประเภทของพอลิแซ็กคาไรด์

พอลิแซ็กคาไรด์สามารถแบ่งตามโครงสร้างโมเลกุลได้เป็น 2 ประเภท ได้แก่

• โครงสร้างเส้นตรง ตัวอย่างเช่น แป้ง ไกลโคเจน และเซลลูโลส เป็นต้น
• โครงสร้างกิ่งก้าน ตัวอย่างเช่น อินูลิน และเพกติน เป็นต้น

ประโยชน์ของคาร์โบไฮเดรต

คาร์โบไฮเดรต ประโยชน์ นั้นมีมากมายเรามาดู ประโยชน์ของคาร์โบไฮเดรตกัน

• เป็นแหล่งพลังงานที่สำคัญของร่างกาย คาร์โบไฮเดรตเป็นแหล่งพลังงานหลักของร่างกาย ร่างกายจะเปลี่ยนคาร์โบไฮเดรตให้เป็นน้ำตาลกลูโคส ซึ่งเป็นแหล่งพลังงานที่เซลล์ต่าง ๆ ในร่างกายนำไปใช้ในการทำงาน

• เป็นแหล่งพลังงานหลักสำหรับสมองและระบบประสาท สมองและระบบประสาทต้องการพลังงานเป็นจำนวนมากในการทำหน้าที่ต่าง ๆ คาร์โบไฮเดรตเป็นแหล่งพลังงานหลักสำหรับสมองและระบบประสาท ช่วยให้สมองและระบบประสาททำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

• ช่วยในการดูดซึมสารอาหารอื่น ๆ เข้าสู่ร่างกาย คาร์โบไฮเดรตช่วยในการดูดซึมสารอาหารอื่น ๆ เข้าสู่ร่างกาย เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม และวิตามินบี 12

• ช่วยในการทำงานของเซลล์ต่าง ๆ ในร่างกาย คาร์โบไฮเดรตเป็นองค์ประกอบสำคัญของเยื่อหุ้มเซลล์และผนังเซลล์ คาร์โบไฮเดรตช่วยในการทำงานของเซลล์ต่าง ๆ ในร่างกาย เช่น เซลล์กล้ามเนื้อ เซลล์ประสาท และเซลล์เม็ดเลือด

อาหารที่มีคาร์โบไฮเดรต

อาหารที่มีคาร์โบไฮเดรต ประกอบไปด้วยอาหารประเภทต่างๆดังนี้

1. ข้าว

ข้าวเป็นแหล่งคาร์โบไฮเดรตที่สำคัญในอาหารของมากมายชนิดของอาหารในทั่วโลก มีหลายพันธุ์ที่ให้ค่าพลังงานและสารอาหารแตกต่างกัน ตัวอย่างเช่น ข้าวขาวมีคาร์โบไฮเดรตสั้นและไม่มีเส้นใยอาหารมากนัก ในขณะที่ข้าวกล้องและข้าวหอมมะลิมีเส้นใยอาหารมากขึ้น การบริโภคข้าวเป็นที่นิยมในหลายวัฒนธรรมและอาจเป็นส่วนสำคัญในอาหารหลักของคนหลายคน

2. ขนมปังและแป้ง

ขนมปังและผลิตภัณฑ์แป้งอื่น ๆ เช่น โรตี และเบเกิต เป็นแหล่งคาร์โบไฮเดรตสำคัญ มีความหลากหลายในการเลือกใช้และสามารถรับประทานในมื้อเช้าหรือเป็นส่วนประกอบของอาหารทั่วไปได้ แต่ควรระมัดระวังการเลือกขนมปังหรือผลิตภัณฑ์แป้งที่มีความหนาแน่นสูงและมันเสีย เพราะมักจะมีคาร์โบไฮเดรตสั้นเร็วที่จะย่อยและสะสมเป็นน้ำตาลในร่างกาย

3. ผลไม้

ผลไม้เป็นแหล่งคาร์โบไฮเดรตที่มาพร้อมกับวิตามิน แร่ธาตุ และใยอาหาร ตัวอย่างผลไม้ที่มีคาร์โบไฮเดรตสูงรวมถึงแอปเปิล กล้วย ส้ม และทุเรียน ผลไม้มีความหลากหลายทั้งสดและแช่แข็ง สามารถเป็นที่ชื่นชอบในมื้อว่างหรือเป็นส่วนผสมในอาหารหลายๆ ชนิด

4. อาหารธัญพืช

อาหารธัญพืชรวมถึงถั่วเหลือง ถั่วลิสง ถั่วเขียว และถั่วแดง เป็นแหล่งคาร์โบไฮเดรตที่เต็มไปด้วยโปรตีนและใยอาหาร มันเป็นที่นิยมในอาหารของผู้ที่รักพืชกินหรือคนที่ต้องการเสริมโปรตีนและคาร์โบไฮเดรตในอาหารของตน

คาร์โบไฮเดรตเป็นสารอาหารสำคัญที่ให้พลังงานและสารอาหารให้แก่ร่างกายของเรา มีหลายแหล่งที่สามารถหาได้ในอาหารประจำวัน การรับประทานคาร์โบไฮเดรตในสารอาหารที่คงที่และสมดุล ร่วมกับการออกกำลังกายเพื่อสุขภาพที่ดีที่สุด. การรับประทานคาร์โบไฮเดรตในปริมาณเหมาะสมช่วยให้ร่างกายมีพลังงานเพียงพอในการปฏิบัติกิจกรรมประจำวันและรักษาสุขภาพที่ดี

คำถามที่พบบ่อย FAQ

1.คาร์โบไฮเดรต ต่อวัน ควรบริโภคอยู่ที่ปริมาณเท่าไหร่?

• ปริมาณคาร์โบไฮเดรตที่แนะนำต่อวันสำหรับผู้ใหญ่ที่มีอายุ 18 ปีขึ้นไป อยู่ที่ 45-65% ของปริมาณพลังงานทั้งหมดที่ร่างกายต้องการต่อวัน หรือคิดเป็น 225-325 กรัมต่อวัน

2.คาร์โบไฮเดรค มีอะไรบ้าง

• คาร์โบไฮเดรตประกอบไปด้วย คาร์บอน และไฮโดรเจน โดยส่วนใหญ่

3.คาร์โบไฮเดรต มีกี่ประเภท

• 1.มอโนแซ็กคาไรด์ 2.ไดแซ็กคาไรด์ 3.พอลิแซ็กคาไรด์

4.คาร์โบไฮเดรต 1 กรัมให้พลังงานกี่แคลอรี่

• คาร์โบไฮเดรต 1 กรัม ให้พลังงาน 4 กิโลแคลอรี่

5.คาร์โบไฮเดรตทำให้เราอ้วนหรือไม่?

• คาร์โบไฮเดรตไม่ทำให้เราอ้วนโดยตรง แต่การบริโภคคาร์โบไฮเดรตมากเกินไปอาจทำให้เกิดการสะสมไขมันในร่างกาย

อ่านบทความน่าสนใจเพิ่มเติม : ไขมัน , พลังงาน

Credit : https://healthyandexercise.com/